1. Pierwsza z serii praktycznych porad o czasie pracy - leksykon czasu pracy                                                                                   stan prawny na dzień: 17.11.2022 r.

W celu ułatwienia rozważań w zakresie czasu pracy będą pomocne definicje, które zostały wskazane poniżej. Leksykon ten jest swego rodzaju próbą przybliżenia pojęć, które są ważne i niezbędne do prawidłowego definiowania czasu pracy. Powinny one być znane i stosowane zarówno przez kadrę zarządzającą jaki i personel z działów zarządzania zasobami ludzkimi oraz służbę bezpieczeństwa i higieny pracy. Czas pracy jest podstawową kategorią należącą do szeroko rozumianego stosunku pracy. 

Czas pracy - jest czas, w którym pracownik zgodnie z art.128 §1 KP  pozostaje do dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do jej wykonywania,

Doba pracownicza - kolejne 24 godziny,  poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (art.128 §3 K.P.),

Norma dobowa czasu pracy - to dopuszczalna liczba godzin pracy pracownika w dobie pracowniczej, nie stanowiąca pracy w godzinach nadliczbowych,

Norma średniotygodniowa czasu pracy  - norma ustalająca dopuszczalną średnią liczbę godzin do przepracowania w tygodniu przyjętym przez pracodawcę zgodnie z systemem czasu pracy.

Tydzień - to 7 kolejnych dni kalendarzowych, poczynając od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego (art.128 §2 K.P.),

Odpoczynek dobowy - odpoczynek zapewniający pracownikowi w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. (art.132 §1 K.P.)

Odpoczynek tygodniowy - odpoczynek zapewniający pracownikowi w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej  11 godzin odpoczynku dobowego. (art.133 §1 K.P.),

Okres rozliczeniowy - okres rozliczeniowy to określony przez pracodawcę na podstawie obowiązujących przepisów czasokres, w granicach którego, ustalany jest rozkład czasu pracy danego pracownika, z uwzględnieniem postanowień umowy o pracę, w zakresie, w jakim rozstrzyga ona o czasie pracy zatrudnionego. Długość okresu rozliczeniowego w podstawowym systemie czasu pracy wynosi w nieprzekraczającym okresie 4 miesiące z zastrzeżeniem art. 135–138, 143 i 144 K.P. (art.129 par. 1 K.P.). 

Prezentowany leksykon zawiera wybrane terminy z zakresu czasu pracy, które mogą stanowić pewnego rodzaju drogowskaz do dalszych rozstrzygnięć w tym obszarze.    

 Opracowała: adwokat Edyta Chudzicka